ارزیابی پایایی و روایی نسخه فارسی پرسشنامه شاخص کیفیت زندگی (quality of life index)

چکیده مقدمه : پژوهش حاضر با هدف ترجمه و تعیین پایایی و روایی نسخه فارسی پرسشنامه ژنریک " شاخص کیفیت زندگی"(quality of life index) برای اندازه گیری کیفیت زندگی در ایران طراحی و انجام شد. روش : پس از اخذ اجازه از طراحان پرسشنامه ، بر اساس روش توصیه شده forward-backward، پرسشنامه مذکور ترجمه و در مطالعه ای آزمایشی به کار برده شد و پس از اعمال تغییرات لازم، پرسشنامه نهایی در بین 130 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی که بر اساس نمونه گیری تصادفی سیستماتیک اجرایی در مطالعه شرکت داده شدند ، اجرا شد. در مرحله پیش آزمون از پرسشنامه های کیفیت زندگی qli و sf-36 و پرسشنامه حمایت اجتماعی vaux استفاده شد و در مرحله پس آزمون با 2 هفته فاصله فقط از پرسشنامه کیفیت زندگی qli استفاده شد. نتایج : میانگین سنی پاسخ دهندگان 28/ 22 سال با انحراف معیار (67/2±) بوده و 20% نمونه مورد مطالعه متاهل بودند. تحلیل «همخوانی درونی» نشان داد که به جز حوزه خانواده (58/0= a) سایر حوزه های نسخه فارسی qli از حداقل ضرایب استاندارد پایایی در محدوده 74/0 تا90 /0 برخوردارند. همخوانی درونی کل پرسشنامه نیز934/0 به دست آمد. آزمون « پایایی در بازآزمایی» برای کل پرسشنامه نتایج بسیار خوبی را نشان داد(ضریب همبستگی اسپیرمن= 893/0 ، ضریب توافق =887/0 ). در این آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن برای 4 حوزه پرسشنامه بین 79/0 تا 86/0 به دست آمد و ضریب توافق نشان داد که به جز حوزه خانواده (255/0icc=) سایر حوزه های نسخه فارسی qli پایایی در بازآزمایی قابل قبولی را دارند. (81/0 تا 85/0 icc=) آزمون « روایی ملاکی همزمان » به منظور بررسی همبستگی بین مقیاس qli و مقیاسsf-36 نیز نتایج مطلوبی را به دست داد (ضریب همبستگی اسپیرمن= 573/0 ، ضریب توافق =477/0 ). آزمون «روایی سازه » نیز همبستگی مطلوبی را بین مقیاس qli و مقیاس حمایت اجتماعی vaux نشان داد (ضریب همبستگی اسپیرمن= 594/0، ضریب توافق = 599/0). در آزمون تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم افزار eqs ، 654/0 ifi =و 661/0 gfi = به دست آمد ، که هر چه این دو شاخص به عدد 1 نزدیکتر باشند بهتر است وهمچنین 105/0= root mean-square به دست آمده است که این شاخص نیز هر چه به صفر نزدیکتر باشد ، نشان دهنده این است که مولفه های ما را بهتر تأیید می کند. در مجموع نتایج نشان داد که گونه فارسی ابزار استاندارد qli ، به منظور اندازه گیری کیفیت زندگی از پایایی و روایی لازم برخوردار است. اگرچه تحقیقات بیشتری به منظور رفع نواقص پایایی حوزه خانواده مورد نیاز است. واژه های کلیدی : شاخص کیفیت زندگی ، پایایی ، روایی، ایران